พัฒนาการสมองลูกสร้างได้ ต่อยอดได้ แม้ว่าIQ ของลูกส่วนหนึ่งติดตัวมาแต่กำเนิด ลูกฉลาดจากรหัสพันธุกรรมของพ่อแม่ก็จริง!!!แต่ส่วนหนึ่งมาจากโภชนาการและการเลี้ยงดูค่ะ วันนี้ Mamaexpert มีคำแนะนำมาฝากเช่นเคยค่ะ
ช่วงเวลาของการพัฒนาสมองและความสำคัญของโภชนาการ
คุณแม่รู้มั้ยคะว่า 1,000 วันแรกเป็นช่วงที่สมองสร้างไวที่สุด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่สำคัญในการสร้างเซลล์ประสาท (Neuron) การเจริญเติบโตและความแตกต่างภายในสมอง (complexity) การสร้างไมอีลิน (myelination) และการเชื่อมต่อของสมอง (Synaptogenesis) เป็นต้น ดังนั้น 1000 วันแรกจึงเป็นโอกาสที่ดีที่สมองควรได้รับสารอาหารที่เหมาะสมเพื่อช่วยเสริมพัฒนาการสมอง และในช่วงนี้ยังเป็นช่วงเวลาที่สมองเสี่ยงต่อการขาดสารอาหารได้ง่ายด้วย
เนื่องจากสมองมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องตลอดช่วงวัยเด็ก แต่ในวันนี้ เราจะมาทำความรู้จักกับเจ้า “ไมอีลิน” ที่มีส่วนช่วยในการส่งสัญญาณประสาทในสมองกันค่ะ
“ไมอีลิน” เป็นเยื่อหุ้มเส้นใยประสาท ไมอีลินสร้างอย่างรวดเร็วในช่วงไตรมาสสุดท้ายของการตั้งครรภ์ (3 เดือนสุดท้ายก่อนคลอด) ไปจนถึง 2 ขวบปีแรก¹‾² โดย สารอาหารสำคัญที่มีบทบาทในการสร้างปลอกไมอีลินได้แก่ ดีเอชเอ ธาตุเหล็ก โคลีน วิตามิน บี12 โปรตีน สฟิงโกไมอีลิน เป็นต้น เส้นใยประสาทมีไมอีลินมาห่อหุ้มจะทำให้การส่งสัญญาณประสาทเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วราว 10-100 เท่า²
โภชนาการมีบทบาทสำคัญในการสร้างไมอีลิน และโครงสร้างอื่นของสมอง ที่ช่วยพัฒนาสมอง สารอาหารสำคัญที่มีบทบาทในการสร้างปลอกไมอีลินได้แก่ ดีเอชเอ ธาตุเหล็ก โคลีน วิตามิน บี12 โปรตีน สฟิงโกไมอีลิน เป็นต้น³
นอกจากโภชนาการแล้ว การเลี้ยงดูและให้ความรัก ก็เป็นอีกปัจจัยที่ช่วยกระตุ้นพัฒนาการสมองลูกเช่นกันค่ะ
พ่อแม่ต้องรู้นะ!!! น้ำนมแม่มีสารอาหารที่ช่วยพัฒนาการสมอง
คุณแม่หลายบ้านเข้าใจผิด อยู่มากเกี่ยวกับนมแม่หลัง1ปีว่าอาจลดคุณภาพลง แต่ความจริงนั้นน้ำนมแม่ยังคงมีคุณค่า องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ทารกทานนมแม่เพียงอย่างเดียวนาน 6 เดือนและทานนมแม่อย่างต่อเนื่องควบคู่กับอาหารที่เหมาะสมตามวัยจนอายุ 2 ปีหรือมากกว่า เพราะนมแม่ดีที่สุด เนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการสูงสุดและยังมีภูมิคุ้มกันโรคต่างๆ ด้วย
เมื่อลูกเข้าสู่วัย 1 ปีขึ้นไปแล้ว คุณแม่ควรให้ลูกได้ทานอาหารครบ 5 หมู่ เพราะโภชนาการที่ดีเป็นอีกปัจจัยหนึ่งในการเสริมสร้างพัฒนาการสมองลูก และอาจเสริมลูกด้วยอาหารที่มีดีเอชเอ ธาตุเหล็ก โคลีน วิตามิน บี12 โปรตีน และสฟิงโกไมอีลีน เป็นต้น
อ้างอิง :
- Sarah Cusick, PhD and Michael K. Georgieff, MD. THE FIRST 1,000 DAYS OF LIFE: THE BRAIN’S WINDOW OF OPPORTUNITY. https://www.unicef-irc.org/article/958-the-first-1000-days-of-life-the-brains-window-of-opportunity.html
- Asou H, Murakami K, Toda M, et al. Development of Oligodendrocyte and Myelination in the Central Nervous System. Keio J Med 44(2), 47-52 (1995).
- Georgieff MK. The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 85, Issue 2, 1 February 2007, Pages 614S–620S, https://doi.org/10.1093/ajcn/85.2.614S
