โคลอสตรุ้มนมแม่

คุณแม่ทุกคนทราบกันดีว่านมแม่เป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับทารก ควรได้รับนมแม่อย่างเดียวจนถึงอายุ 6 เดือน คุณประโยชน์ของน้ำนมแม่มีมากมายมหาศาล แต่คุณแม่หลายๆคนอาจไม่เคยทราบมาก่อนว่า “น้ำนมเหลือง” มีสารอาหารสุดพิเศษที่ชื่อว่า “โคลอสตรุม” ซึ่งอุดมไปด้วยสารอาหารธรรมชาติที่ช่วยการเจริญเติบโตของสมองและร่างกายทารก วันนี้ Mamaexpert ชวนคุณแม่มาทำความรู้จักกับน้ำนมแม่ให้ถ่องแท้ มาดูกันเลยค่ะ

โคลอสตรุ้มนมแม่ คืออะไร

“โคลอสตรุม” (colostrum) หรือ “น้ำนมเหลือง” คือน้ำนมที่หลั่งออกมาในช่วง 1-3 วันแรกภายหลังการคลอดบุตรเท่านั้น ซึ่งน้ำนมเหลืองเต็มไปด้วยสารสร้างภูมิต้านทาน เช่น IgA แลคโตเฟอริน เซลล์เม็ดเลือดขาว โปรตีนต่างๆ ที่ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย เป็นน้ำนมที่มีประโยชน์มาก

โคลอสตรุ้มนมแม่ มีสารอาหารสำคัญอะไรบ้าง

โคลอสตรุ้มนมแม่หรือน้ำนมเหลือง อุดมไปด้วยสารอาหารธรรมชาติได้แก่ โปรตีน สารระบบภูมิคุ้มกัน เกลือแร่ วิตามินเอ วิตามินเค และสารช่วยการเจริญเติบโตของสมองและร่างกายทารก มีปริมาณโปรตีนที่สูงส่วนใหญ่ในน้ำนมเหลืองเป็นสารภูมิคุ้มกันอิมมูโนโกบูลินที่คอยดักจับสารแปลกปลอมเข้ามาในร่างกายอีกด้วย 

โคลอสตรุ้มนมแม่สร้างภูมิคุ้มกันได้จริงหรือ

โคลอสตรุ้มนมแม่เต็มเปี่ยมด้วยสารอาหารที่ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน เช่น IgA แลคโตเฟอริน เซลล์เม็ดเลือดขาว โปรตีนต่าง ๆ ที่ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย มีปริมาณแร่ธาตุต่างๆ เช่น โซเดียม คลอไรด์ แมกนีเซียม ปริมาณสูง น้ำนมเหลืองจึงเปรียบเสมือน "วัคซีน" ที่เน้นสร้างความแข็งแรงมากกว่าการเจริญเติบโตให้กับทารก และอุดมไปด้วยสารอาหารที่ทำหน้าที่เสริมสร้างและกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายของลูกน้อยด้วย

โคลอสตรุ้มนมแม่ดีต่อลูกน้อยอย่างไร

โคลอสตรุ้มนมแม่มีสารภูมิคุ้มกันในปริมาณสูง คือ secretary IgA, เม็ดเลือดขาว, ไลโซไซม์ ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่มีฤทธิ์ย่อยสลายผนังเซลล์ของเชื้อแบคทีเรียทําให้เชื้อตาย, แลคโตเฟอริน หรือโปรตีนที่ช่วยต่อต้านเชื้อโรค และ bifidus growth factor สารที่กระตุ้นการเจริญเติบโตของแล็กโตบาซิลัส ช่วยสร้างกำแพงป้องกันเชื้อโรคขึ้นในลำไส้ เพิ่มแล็กโตบาซิลลัสซึ่งเป็นแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่มีประโยชน์ในลำไส้ของเด็ก และลดปริมาณแบคทีเรียอีโคไลซึ่งมีอันตรายต่อทารกให้ลดลงได้ น้ำนมเหลืองยังมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ ทำให้ขี้เทาถูกขับถ่ายสะดวกช่วยลดปัญหาตัวเหลืองในเด็กแรกเกิดนอกจากนี้ในน้ำนมเหลืองยังมีสารอาหารที่มีส่วนช่วยในการบำรุงสมอง ทำให้ลูกมีพัฒนาการทางสมองที่ดีอีกด้วย ซึ่งทั้งหมดนี้ล้วนแล้วแต่เป็นส่วนหนึ่งของการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูกน้อย

ความเชื่อผิดๆเกี่ยวกับโคลอสตรุ้มนมแม่

คุณแม่บางท่านมีความเชื่อว่า น้ำนมที่มีสีเหลืองหลังคลอดไม่มีประโยชน์จะต้องบีบทิ้ง ห้ามให้ลูกน้อยทาน แต่ความจริงแล้ว น้ำนมสีเหลืองล้วนมีคุณประโยชน์มหาศาลช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้กับลูกน้อย และยังมีโปรตีน เกลือแร่ วิตามิน มีสารช่วยการเจริญเติบโต เปี่ยมไปด้วยคุณประโยชน์ต่อลูกรักอีกด้วย ฉนั้นคุณแม่ไม่ควรบีบทิ้งนะคะ ที่สำคัญคุณแม่ควรให้ลูกดื่มนมแม่อย่างเดียวในช่วง 6 เดือนแรกของชีวิต ลูกจะได้เติบโตอย่างแข็งแรงและสมวัยค่ะ

ด้วยเหตุนี้เอง กุมารแพทย์ทั่วโลกจึงสนับสนุนให้ทารกแรกเกิดทุกคนได้ดื่มน้ำนมเหลืองจากอกแม่ เพื่อสร้างเสริมสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงให้กับลูกน้อย นับเป็นความมหัศจรรย์ที่ร่างกายของแม่สรรค์สร้างเพื่อลูกน้อย ดังนั้นคุณแม่มือใหม่ควรให้ลูกได้กิน “น้ำนมเหลือง” หลังคลอดนี้ทุกคน เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมให้กับลูกน้อยให้เติบโตมีพัฒนาการที่สมวัยต่อไปค่ะ

โคลอสตรุ้มนมแม่มีแค่ในน้ำนมแม่หรือไม่?

“โคลอสตรุ้ม” นั้นมีแหล่งที่มาอื่นอีกมากมาย ทั้งจากนมวัวและมีการสังเคราะห์และจำหน่ายเป็นอาหารเสริมมากมาย เช่นเดียวกับสารอาหารอื่นๆ เพียงแต่โคลอสตรุ้มในลักษณะนี้ จะไม่มีประโยชน์ต่อลูกน้อยเลย ตามประกาศขององค์การอาหารและยา พบว่าไม่มีส่วนช่วยทั้งเรื่องภูมิคุ้มกัน ความสูง ความฉลาด หรือความจำตามที่กล่าวอ้าง ประโยชน์ของโคลอสตรุ้มประเภทนี้ไม่ต่างจากการได้รับโปรตีนจากนมวัว

ระวังโคลอสตรุ้มในนมวัว

สำหรับน้ำนมเหลืองในวัวก็เป็นน้ำนมที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงสำหรับลูกวัวเช่นเดียวกัน โดยปกติปศุสัตว์ก็จะให้ลูกวัวกินน้ำนมเหลืองของแม่วัวจะได้แข็งแรง แต่ในแง่ของการนำน้ำนมเหลืองไปใช้ในอุตสาหกรรมนมนั้น ต้องบอกว่า นมชนิดนี้เขาเททิ้งและไม่ใช้เลย ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น เพราะว่าน้ำนมเหลืองของวัวจะมีสีเหลืองออกไปทางแดง มีกลิ่นฉุนแรงมาก มีรสขมและเค็มจัดมาก เพราะมีเกลือคลอไรด์สูง จึงไม่สามารถนำมาแปรรูปให้เป็นน้ำนมที่อร่อยๆให้เราทานได้ อีกทั้งน้ำนมเหลืองจากวัวถือเป็น waste milk คือน้ำนมที่ทิ้งเหลือจากอุตสาหกรรมนมอีกด้วย

มีงานวิจัยพบว่า นมเหลืองจากวัวมีการปนเปื้อนยาปฎิชีวนะสูงมาก แถมยังมีโอกาสปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรียหลายชนิดจากวัวสูงมากเช่นกัน ดังนั้นจึงไม่นำมามาแปรรูปให้คนกิน แต่ก็มีผู้ผลิตแอบอ้างนำน้ำนมเหลืองจากวัวที่อุตสาหกรรมนมวัวไม่ใช้แล้วนั้น มารีแบรนด์ใหม่ ทำเพคเกจให้หรูหราพร้อมสรรพคุณที่บอกว่า กินแล้วสูง! กินแล้วภูมิต้านทานของลูกจะดี ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่จริงเลย ไม่มีงานวิจัยที่น่าเชื่อถือรองรับ ซึ่งสรรพคุณของโคลอสตรุ้มนมวัวที่ทางการแพทย์ยอมรับมีแค่เรื่องเดียว คือใช้ในคนที่มีปัญหาเรื่องการย่อยในลำไส้บางโรคเท่านั้น

หากคุณพ่อคุณแม่อยากให้ลูกได้ประโยชน์จากโคลอสตรุ้ม Mamaexpert ขอแนะนำให้เป็นโคลอสตรุ้มจากนมแม่เท่านั้นค่ะ ถ้าเป็นโคลอสตรุ้มจากวัว จะไม่มีประโยชน์ใดๆทั้งสิ้น หากจะเลือกอะไรมาบำรุงร่างกายลูก ขอให้ศึกษาข้อมูลอย่างละเอียดถี่ถ้วน เพื่อที่จะได้ไม่สิ้นเปลืองเงินทอง และได้ประโยชน์อย่างแท้จริง

ด้วยรักและห่วงใย จากใจ Mama expert.

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่

1. นมแม่มีเลือดปน ลูกดื่มได้หรือไม่

2. เปรียบเทียบสารอาหารจากนมแม่แต่ละส่วน

3. 18 เทคนิคเพิ่มน้ำนม

เรียบเรียงโดย : Mamaexpert Editorial Team 

อ้างอิง

1. มหาวิทยาลัยมหิดล คณะเภสัชศาสตร์ ภาควิชาจุลชีววิทยา.อาจารย์ ดร. ผกากรอง วนไพศาล.น้ำนมแม่ ประโยชน์อเนกอนันต์.เข้าถึงได้จาก https://goo.gl/D3JRV2 .[ค้นคว้าเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2561]

2. ศูนย์เครือข่ายข้อมูลอาหารครบวงจร. ผศ.ดร.พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์.น้ำนมเหลือง.เข้าถึงได้จาก https://goo.gl/iWv2qA .[ค้นคว้าเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2561]